Onderzoeksagenda kastelen en buitenplaatsen (in willekeurige volgorde)
- Hoeveel kastelen hebben slotkapellen, waaronder ‘eigenkerken’? Spreiding?
- Zijn er aanwijzingen voor restanten van vroegere tuinaanleg rondom kastelen en buitenplaatsen: vijvers, wallen, terrassen, etc.
- Wat weten we over bijgebouwen bij kastelen, hoe oud, welke, link met tuin, etc.?
- Kunnen we iets zeggen over de inrichting van kastelen en buitenplaatsen op basis van archiefbronnen?
- Hebben kastelen echt gevangenissen (Nederhemert, Duurstede, Geldrop)?
- Hebben kastelen iets gelijkwaardigs als de hall and chamber: Doornenburg (1:2), Schaloen (ca 1:2), Hillenraad (1:2), Muiderslot (ca 1:2, gelijk aan verh. Brederode), Ammersoyen (1:2), Helmond (1:1,6 = ca 2:3), Hillenraad (ca 1:2), Loevestein (ca 1:2, gelijk aan verh. Brederode), Brederode (ca 1:2), Hernen (zuidvleugel ca 1:2), Doddendael (1:2), Aldegonde (ca 2:3), Bulgerstein (ca 1:2), Medemblik (1:2), Mijnden (1:2), Ehrenstein (2: 5,5), Valckenstein (1:2), Ter Lips (1:2) , Te Veen (Utrecht) (2:3). Relatie met keuken? Bij Medemblik en Ter Lips, kamer haaks op zaal.
- Welke gegevens kunnen ontleend worden aan inventarissen? (Meertens Instituut)
- Wat kunnen we zeggen over kastelen in oorlog: welke kastelen belegerd, welke daadwerkelijk verwoest, door wie, waarom, pieken/perioden/reden/hoge-lage adel/soort kasteel van invloed/ligging, etc.?
- Hoe lang duurt een belegering van een kasteel? Is dat inderdaad de overeengekomen 14 dagen zoals in Engeland? Loevestein 15 dagen 1397, Polanen 14 dagen 1351 (Bult 1988, 135), Zevenbergen 14 dagen (Sasse van Ysselt), Den Ham 70 dagen 1481 (Huiting 2020, 291)
- Wat kunnen we zeggen over de situering van kastelen: waar, waarom, verschil in vroege en late kastelen, etc.?
- Wat weten we over de economische functie van kasteel/tuin (herten, duiven, etc.)? Is een dorp of stad bij een kasteel ontstaan als economische drager (marktgelden)?
- Wat weten we over de combinatie kasteel – heerlijkheid – ambacht – hoge en lage justitie: hoe vaak, waar, wanneer, wie, etc.?
- Hoe luidt de oudste vermelding van een kasteel? Zijn er regionale verschillen, zo ja waarom, is er een relatie met de vorm, etc.? Omschrijving kasteel: Dussen 1322: Sloth (Van Bokhoven 1965), Zevenbergen 1453: Sloth (Van Bokhoven 1963), Breda ca 1699: Sloth (Oorkondenboek van Noord-Brabant tot 1312 II, 924; Aastein 1666: slot/sloth; Loenersloot 1766: sloth; Jaarsveld 1683/4: sloth, Zevenbergen: casteel 1598 (archiefstuk).
- Wat kunnen we zeggen over kasteelgrachten: dubbel, enkel, driedubbel, breder aan “zichtzijde”? Bij welke kastelen komen ze voor? Weerdenburg
- Is er een gedwongen route rond een kasteel zodat kasteel eerst van alle kanten bekeken moet worden? Idee Mathew Johnson.
- Hoe vaak is een verplaatsing van de bewoning van de hoofdburcht naar de voorburcht: wanneer, waar, wie (Marquette, Schalkwijk?, Nijeveldt, Teylingen, Loon op Zand)?
- Wat kunnen we zeggen over de maatvoering van kastelen: overeenkomsten, per type, relatie met bouwdatum, bijvoorbeeld: waarom hebben veel vierkante kastelen een maat van 20 meter?
- Wat kunnen we zeggen over de positionering van de ingang op de voorburcht t.o.v. hoofdburcht, haaks of niet?
- Hoeveel grond behoort er tot een kasteel: relatie met grootte, positie eigenaar, positie kasteel, erc.?
- Wat kunnen we zeggen over de afbeelding van kastelen op kaarten, bijvoorbeeld de verschillen in weergave op de kaart van De Roy van Utrecht? Staan de symbooltjes op zo’n kaart voor een bepaald soort/type/vorm kasteel?
- Wat kunnen we zeggen over de reduiten op Gelderse kaarten: erg veel torens met arkeltorens. Langs de Waal en de IJssel. Langs de Waal hadden ze namen als: de Rijtkamer, de Cromme Hoeck, het Groot Vos reduit en Reduit an den Nieuwen Dijk. Zijn er nog sporen van?
- Hoeveel kastelen hebben een zaal op of tegen de weermuur? En waarom? Tegen de weermuur: Gemert; Ravestein; Kronenburg; Heukelum; Liesveld.
- Is het schijn of werkelijkheid dat veel kastelen diagonaal noord-zuid georiënteerd zijn?
- Wat kunnen we zeggen over ronde kasteeltorens (Tour Philippine) Huissen, Millen, Didam, Stein, Middelaar, Megen, Culemborg, Liesveld?
- Hoeveel overbouwde, vergrote kastelen zijn er: Merwede; Oosterwijk; Hellenburg; Oosterstein?
- Wat kunnen we zeggen over poortgebouwen bij kastelen: Moermond; Egmond?
- Hoe betrouwbaar zijn kastelen en buitenplaatsen op portretten?
- Wat kunnen we zeggen over wapenstenen op kastelen? Waar zij ze geplaatst, waarom, is er een relatie met een bouwfase?
- Wat weten we van het heergewaad: Wildenborch 1474 40 malder rogge Zutphens recht; Polsbroek 1537 1 pond Zutphens recht.
- Hoeveel kastelen zijn er met voorspringende ingangstoren: Doornik, Steenhuis (Vlodrop), Neerijnen(?), Essenburg ; Leuvenum; Oploo(?); Ophemert(?); Steenhuis Vlodrop; Grimhuysen (Oud Gastel, zie kaart)?
- Zijn er moated sites uit 14de eeuw die later kasteel zijn geworden: Aldendriel, Bleijenbeek, Nemerlaar? Is er wel een verschil tussen kasteel en moated site, en zo ja wat dan?
- Hoeveel kastelen zijn er met een met binnenplaats met L-vormige bebouiwng en een ronde toren op de ‘niet bebouwde’ hoek van de binnenplaats: Brederode; Drakenburg Baarn; Gebroken Slot/Grubbenvorst; Schonauwen (?); Maalstede
- Wat weten we over blokhuizen: Liessel, Rixtel, Galencop, etc.?
- Wat weten we over stadskastelen: Vianen (Batestein), Gouda, Schoonhoven, Gorinchem (Blauwe Toren), Groningen, Utrecht (Vredenburg), Leerdam, etc.?
- Wat weten we over warandes: op kaart Wildenborch ‘konijnenwarande’. 1314 warande bij oud kasteel Helmond?
- Hoeveel kastelen zijn er met een overhoekse (poort)toren: Lakenburg, Grunsvoort?
- Wat kunnen we zeggen over kastelen met de naam Karsenberg (Zwiep), Kersbergen (Zeist), Carsberg (Nieuwegein) etc.?
- Hoeveel kloosters zijn er gesticht op een kasteelterrein: Eindhoven 1420, Weert 1461, Hoog Elten, Schierstins?. “Een vaste burcht is onze God”.
- Hoeveel kastelen zijn er met een zuilengalerij? Wat kunnen we daarover zeggen?
- Hoeveel kastelen zijn er met een overdekte weergang: Hernen, Waardenburg, Ter Meer, Well (L), Hedel?
- Wat kunnen we zeggen over tweebeukige huizen: Soestbergen, Zuilenburg?
- Wat kunnen we zeggen over L-vormige kastelen met een toren in de oksel?